
YAKSCHİTCH, GREGOİRE; L’Europe et la Resurrection de la Serbie; Paris, 1907.
1793’te bir Hattı Şerif Belgrad paşalığında yeniçerilerin çiftlik sahibi olmalarını yasaklıyor. Pasvanoğlu buna karşı çıkıp toprağını genişletmek istiyor. Belgrat valisi de yeniçerilerle işbirliğine giriyor. Belgrat’ın baş imamı Hacı Mustafa da Sırpları tutuyor. Padişah onu vali tayin ediyor. O da yeniçerilere karşı harekete geçiyor. Pasvanoğlu Sırbistan’ı işgal ediyor. Hükümet kuvvetlerini de yeniyor. Sırplar sultana bağlılar. Müslüman Paşa’yı yeniçerilere karşı savunmak için silahlanıyorlar. Yazar “tarihte benzeri olmayan manzara” diyor, bu durum için! (s.26)
Dört yeniçeri kendilerini “dayı” ilan ediyorlar ve katliama girişiyorlar. (s.30) Yeniçeriler Mustafa Paşa’yı da öldürüyor. Fakat yerine oğlu Derviş Paşa geçiyor ve ‘Knez’lerle anlaşıyor. Kara George isyanı çıkıyor. Babıali, “dayı”lara karşı diye iyi karşılıyor. “Reis Efendi bunu İstanbul’daki temsilciler önünde meşru kılmaya kadar gitti.” (s. 50)