MARSİGLİ, GRAF (LUIGİ FERNANDO COMTE DE); L’Etat Militaire de l’Empire Ottoman; Amsterdam, 1732. (2 Cilt)
Yazar 1680’lerin tablosunu çiziyor. Klasikleşmiş bir eser. Osmanlılara esir düşerek onların hizmetinde çalışan ve iyi Osmanlıca bilen biri Kont de Marsigli.
Yeniçerileri şöyle tanımlıyor: “Kısaca Sultan’ın nezdindeki Kapıkulu denilen askeri birlikler sultanı hapse atmak, öldürmek ve kardeşlerinden ya da oğullarından birini tahta geçirmek haklarına sahipler. Kan soyundan gelen prenslerin hayatını garanti altına almak, onları iktidarlarını güçlendirmekten başka bir şey düşünmeyen ve bunun için de iktidara ilk planda hakkı olanı boğazlayan sultanların suikastlarından korumak için istedikleri kanunları yapabilirler.” Bütün bunları da ulema heyetiyle ve onların manevi otoritesi altında gerçekleştiriyorlar. Böylece Milis (yeniçeriler) ve Ulema üç “Etat”dan ikisini oluşturuyor. Osmanlı Devleti monarşi, aristokrasi veya daha ziyade “demokrasi” ismine layık. (I. 31)
Eserde yeniçerilerle ilgili gözlemleri “Yeniçeri Kırım” konusundaki makalemde (Osmanlı Çalışmaları, İmge) vermiştim.
—Eserin Türkçe çevirisi: Osmanlı İmparatorluğu’nun Zuhur ve Terakkisinden İnhitatı Zamanına Kadar Askeri Vaziyeti; Çev. M. Kaymakam Nazmi; Ankara, Büyük Erkânıharbiye Reisliği Büyük Erkânıharbiye Matbaası, 1934. (359 s.)
TANER TİMUR TARİH 